Belangrijke stappen nodig voor invoering bijmengverplichting 2026
Op 16 januari 2025 vond het commissiedebat Waterstof, groen gas en andere energiedragers plaats. In het debat zijn de stappen en obstakels besproken in de transitie naar duurzame energiedragers. Ruud Paap, expert groen gas bij New Energy Coalition, volgde het debat om de beleidsontwikkelingen rondom groen gas te duiden.
Het debat over groen gas richtte zich vooral op de bijmengverplichting voor de ETS2-sector. Verschillende Kamerleden benadrukten dat de regering aandacht moet hebben voor een eerlijke kostenverdeling en de betaalbaarheid van deze maatregel. In de beginfase worden de meerkosten geschat op maximaal € 0,04 per Nm³, maar tegen 2030 kunnen deze oplopen tot € 0,14 per Nm³.
Glastuinbouw pleit voor uitzondering op bijmengverplichting
Er was veel aandacht voor de glastuinbouw tijdens het debat. Deze sector heeft eerder een convenant met de overheid gesloten en geeft aan goed op koers te liggen om de afgesproken doelen te behalen. Volgens de sector zijn extra maatregelen dan ook overbodig en zorgen deze alleen voor onnodige lastenverzwaring. De glastuinbouw pleit daarom voor een uitzondering op de bijmengverplichting.
Minister Hermans is echter niet volledig overtuigd dat de sector de doelen haalt en baseert zich daarbij op recent onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving. Daarnaast geeft de Nederlandse Emissieautoriteit (NeA), die verantwoordelijk is voor de handhaving van de bijmengverplichting, aan dat een uitzondering voor de glastuinbouw onuitvoerbaar is. Volgens de NeA zou dit leiden tot een situatie die niet te handhaven is.
Enkele Kamerleden pleiten voor een bijmengverplichting waarbij de glastuinbouw wordt meegenomen, maar dan wel met een uitzonderingspositie of compensatie, bijvoorbeeld via de energiebelasting.
Groen gas uit mest als oplossing voor CO₂-reductie
Groen gas uit mest biedt aanzienlijke mogelijkheden voor CO₂-reductie, een onderwerp waar enkele Kamerleden dieper op ingingen tijdens het debat. Daarnaast stelden zij de vraag of de minister van plan is om specifieke versnellingsgebieden voor mestvergisting aan te wijzen.
Onzekerheid over invoering bijmengverplichting in 2026
Enkele Kamerleden uiten twijfels over de haalbaarheid van het produceren van 2 miljard Nm³ groen gas in Nederland tegen 2030. Zij wijzen erop dat het inmiddels 2025 is en dat het onzeker is of de bijmengverplichting al in 2026 kan worden ingevoerd. Daarnaast willen zij meer duidelijkheid over de looptijd van deze verplichting.
Reactie van Minster Hermans
Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei geeft aan dat goedkeuring van de Europese Commissie nodig is en dat de bijmengverplichting voorlopig gericht is op 1,1 miljard kuub groen gas in 2030. Ze erkent dat uitzonderingen voor de glastuinbouw praktisch onhaalbaar zijn, maar dat er overleg plaatsvindt over compensatie en haalbare maatregelen. Beide zaken moeten helder zijn voordat het wetsvoorstel naar de Kamer kan worden gestuurd. De minister blijft streven naar invoering per 1 januari 2026.
Tot 2030 ligt de focus op de gebouwde omgeving, met daarnaast onderzoek naar versnellingsgebieden en mestvergisting. Na 2030 worden nieuwe doelen en afspraken verkend. In de memorie van toelichting (onderbouwing van een wetsvoorstel) belooft de minister een doorkijk naar de groei van groen gas van 1,1 miljard naar 2 miljard kuub na 2030, inclusief de sectoren waarin dit kan worden toegepast.
Het ministerie heeft al veel zaken geregeld voor de bijmengverplichting, maar er moeten nog een aantal cruciale stappen gezet worden om ervoor te zorgen dat de verplichting op 1 januari 2026 kan ingaan. Zo moet Brussel nog instemmen met de plannen en moet het kabinet tot een akkoord komen over de positie van de Glastuinbouw. Daarnaast moet het advies van de Raad van State nog worden uitgebracht en verwerkt. Ondertussen komt 2026 snel dichterbij, en het is nog onzeker of alles op tijd geregeld zal zijn.
- Ruud Paap, Expert Groen Gas bij New Energy Coalition
Waterstof
Ook de toekomst van waterstof werd besproken tijdens het commissiedebat. Lees wat Geerte de Jong, expert waterstofketens bij New Energy Coalition, opviel tijdens het debat.
